Bà Nguyễn Thị Bình tên thật là Nguyễn Thị Châu Sa, sinh ngày 26/5/1927, quê gốc tại thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam, trong một gia đình giàu truyền thống cách mạng. Trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, bà hoạt động cách mạng sôi nổi tích cực và nhiều lần bị địch bắt, tù đày. Năm 1960, Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam được thành lập. Đầu năm 1961, bà được Ban Thống nhất đề cử sang tham gia hoạt động ngoại giao cho Mặt trận và đổi tên từ Yến Sa (bí danh) sang Nguyễn Thị Bình để giữ bí mật và để quốc tế dễ đọc.
Từ đây, thế giới biết đến một nữ chính trị gia – Nguyễn Thị Bình với cương vị Trưởng phái đoàn Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, rồi Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam tham gia Hội nghị 4 bên về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam tại Paris. Hội nghị Paris về Việt Nam là cuộc dấu tranh ngoại giao cam go, lâu dài nhất trong lịch sử ngoại giao Việt Nam, với 202 phiên họp chung công khai, 45 cuộc họp cấp cao, 500 cuộc họp báo, 1.000 cuộc phỏng vấn trong thời gian 4 năm 9 tháng (từ tháng 5/1968 đến tháng 01/1973). Hội nghị có 4 trưởng đoàn, trong đó có duy nhất một nữ trưởng đoàn - bà Nguyễn Thị Bình - Bộ trưởng Bộ Ngoại giao – Trưởng đoàn đàm phán của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Hội nghị Paris về Việt Nam. . Để có được chiến thắng ngoại giao mang tính lịch sử này, có sự đóng góp hi sinh của cả dân tộc Việt Nam, trong đó không thể không nhắc đến bà Nguyễn Thị Bình – một trong những người đại diện các bên ký hiệp định Paris năm 1973 và là người phụ nữ duy nhất đặt bút ký vào Hiệp định này.
Với những công lao to lớn trong lĩnh vực đối ngoại, sáng ngày 25/8/2025 tại lễ kỷ niệm 80 năm nghành Ngoại giao nguyên phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình đã được Tổng Bí thư Tô Lâm thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động.
Tổng Bí thư Tô Lâm trao danh hiệu Anh hùng Lao động cho đồng chí Nguyễn Thị Bình, nguyên Uỷ viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước, nguyên Bộ Trưởng Bộ Ngoại giao Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hoà Miền nam Việt Nam.
Kỷ niệm 80 năm cách mạng tháng Tám 1945 và Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam Thư viện thành phố Hải Phòng trân trọng giới thiệu cuốn sách “GIA ĐÌNH, BẠN BÈ VÀ ĐẤT NƯỚC” Đây là tên hồi ký của bà Nguyễn Thị Bình, Nguyên Phó Chủ tịch nước, nữ Bộ trưởng Ngoại giao đầu tiên, Trưởng đoàn đàm phán của Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Hòa đàm Paris. Cuốn sách tái hiện cuộc đời của bà, một nhân chứng sống đã tham gia, chứng kiến những chuyển biến thăng trầm của lịch sử dân tộc trong thế kỷ XX, từ thời thơ ấu cho đến khi tham gia hoạt động cách mạng, những dấu mốc quan trọng trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc và cả khi đã nghỉ hưu của bà. Qua cuốn hồi ký có thể nhận ra ở bà sự kết hợp đặc biệt giữa bình dân – tinh hoa, giản dị - sang trọng, mềm mại – kiên định; đó là một người có sức trẻ tâm hồn và trí tuệ, kết hợp sự kiên định và dám chấp nhận thay đổi, tiếp nhận cái mới. Bà là một biểu tượng sáng ngời về phẩm chất cao quý của người phụ nữ Việt Nam.
Gia đình, bạn bè và đất nước: Hồi ký/ Nguyễn Thị Bình.- Xuất bản lần 2.- H.: Chính trị quốc gia Sự thật, 2025.- 268tr., 20tr. ảnh; 24cm
